Yanıtlamakla yükümlü olanlara yönelttiğim Kamuoyunu ve halk sağlığını doğrudan ilgilendiren masum bir sorunun peşinde nefes tüketiyorum aylardır… Aslında çok basit ve muhatapların bir solukta yanıtlayabilecekleri, bir adım öteye geçersem yanıtlamak zorunda oldukları bir soru: “Mersin liman işletmecisi MİP’ in 6 bin 860 ton tehlikeli atığı nerede bertaraf edildi?” Anlaşılması için öyküyü başından alayım… MİP’ in yüzde 10 ortağı AKFEN Holding Borsada hisse senetleri işlem gören bir şirket… Şirketin 2024 faaliyet raporunu incelerken ortağı olduğu MİP ile ilgili yer alan bir bilgi dikkatimi çekti.. “2023 yılında İDO ve Mersin Uluslararası Limanı’nda 299 tonu tehlikesiz, 524 tonu tehlikeli atık olmak üzere toplamda 823 ton atığın geri dönüşümü ve bertarafı sağlanmıştır.” Tehlikeli atık tabirinin öyle geçiştirilecek türden bir şey olmadığını, özellikle de bertaraf edilmesinin ne kadar pahalı ve özel işlemlerden geçmesi gerektiğini yıllar önce Kromsan tesisinin bahçesindeki tehlikeli atık dağıyla ilgili araştırmalarım sırasında gözlemlemiştim… O dönem tehlikeli atıkları bertaraf edecek tek tesis Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin İzaydaş adlı şirket çatısı altında faaliyet gösteriyordu, Tarsus’ ta benzer bir tesis kurulmasıyla ilgili girişimler, doğaya vereceği zararlar nedeniyle püskürtülmüştü… AKFEN Holding faaliyet raporunda; İDO (İstanbul Deniz Otobüsleri işletmesi) ile MİP’ in toplamda 524 ton tehlikeli atığı bertaraf etmesi söz konusu olduysa, bu bertaraf işleminin nerede yapıldığı, oraya nasıl taşındığı doğrudan halk sağlığını ilgilendiren ve mutlaka yanıtlanması gereken ciddi bir soruydu.. 21 Şubat 2025 günü Mersin İl Çevre Müdürlüğüne başvurdum ve AKFEN Holding faaliyet raporundan hareketle Mersin limanından 2023 ve 2024 yıllarında ne kadar tehlikeli atık toplandığını sordum… İl Çevre Müdürlüğü’ nün yanıtı karşısında şaşkınlıktan küçük bir şok geçirdiğimi itiraf etmeliyim.. 5 Mart 2025 tarihli resmi yanıtta MİP’ in 2024 yılına ait bildiriminin yasal süre olan Mart sonunda kayıtlara geçeceği ancak 2023 yılında Mersin Uluslararası İşletmeciliği A.Ş. firmasının işletimindeki liman faaliyeti hizmetlerinden oluşan 6.860.397 kg tehlikeli atığın Bakanlığımızca yetki verilmiş Çevre Lisanslı atık işleme tesislerine gönderildiği görülmüştür.” Denmekteydi… AKFEN Holding faaliyet raporuyla İl Çevre Müdürlüğünün kayıtları arasındaki çelişki bir yana, tehlikeli atıkların ‘Çevre Lisanslı atık işleme tesislerine gönderildiği’ ifade yeterince açık değildi… Değildi çünkü; çevre lisanslı atık işleme tesislerinin tehlikeli atık işlemesi aynı şey değil ve yasal olarak ta olanaksız… Bunun üzerine 18.3.2025 günü yeniden Mersin İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne başvurdum ve Mersin liman işletmecisinin Müdürlüğe bildirdiği 2023 faaliyetleri sonucu ortaya çıkan 6 bin 860 ton tehlikeli atığın hangi 'Tehlikeli Atık Tesisine' hangi yöntem ve araçlarla gönderildiği bilgisini Bilgi Edindirme Kanunu çerçevesinde talep ettim. Müdürlük 10.4.2025 günü CİMER üzerinden verdiği yanıtta aynen şu ifadeye yer verdi: "Mersin Uluslararası İşletmeciliği A.Ş. firmasının işletimindeki liman faaliyeti hizmetlerinden 2023 yılında oluşan 6.860.397 kg tehlikeli atığın Bakanlığımızca yetki verilmiş Çevre Lisanslı atık işleme tesislerine gönderildiği ve atık taşıma işlemlerinin Bakanlığımızca yetki verilmiş atık taşıma lisansı bulunan araçlarla yapıldığı görülmüştür." İl Çevre Müdürlüğü önceki yanıtta olduğu gibi Bakanlıkça yetki verilmiş atık işleme tesislerine gönderildiğini tekrarlıyor ancak benim yanıt aradığım soru bu değil.. Türkiye’ de tehlikeli atıkları bertaraf edecek tesisler öyle her yerde bulunmuyor… İzmit’ te yıllık 35 bin ton kapasiteli İzaydaş’ a son dönem Manisa, Tekirdağ illerinde iki tesis daha eklendi… Tehlikeli atıklar bertaraf anlamında özel işlemler yanında taşınmaları da çok özel donanımlı araçlarla gerçekleşebilecek, taşınmaları anlamında özenli önlemler alınması gereken adı üstünde tehlikeli çıktılar… Bu hususları dikkate alarak bir kez daha Mersin İl Çevre Müdürlüğü’ ne; söz konusu tehlikeli atıkların Müdürlüğün yanıtında yer alan 'Bakanlıkça ruhsatlı atık tesislerinde bertaraf edildiği' bilgisinin daha somut ve hangi tesise gönderildiği ve işlendiği sorularına açık biçimde yanıtı içermesi gerektiği mahiyetinde başvurdum.. Bu sadece beni değil, havamızı toprağımızı, suyumuzu etkilemesi nedeniyle çevreye duyarlı herkesi yaşamsal anlamda ilgilendiren bir konu… Hepimiz hep birlikte soralım: MİP 2023 yılında yaklaşık 7 bin tona yaklaşan tehlikeli atığı nerede nasıl bertaraf etti? Soru yalın ve somut yalın üstelik zor olmayan bir yanıtı olmalı… Çok şey mi istiyoruz?