Yeni okul yılı başlarken, ebeveynlerin okul alışverişi ve kırtasiye malzemeleri gibi düşünmeleri gereken pek çok şey gündeme geldi ve az bir zaman kaldığı için yoğun bir telaş başladı. Ancak okul öncesi yapılan hazırlıkların başında, çocukların genel bir sağlık taramasından geçmesi çok önemlidir. Okula dönüşte yapılan sağlık kontrolleri öğrencilerin yeni eğitim-öğretim yılına sağlıklı bir şekilde başlamasını sağlar.

Bu kontroller yalnızca altta yatan sağlık sorunlarını belirlemekle kalmaz, aynı zamanda iyi alışkanlıkların edinilmesini de beraberinde getirir. Memorial Antalya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Fatih Ay, çocukların okula hazırlanma sürecinde yapılması gerekenleri sıraladı.

Yaz sona ererken, çocukların gerginlik yaşaması doğaldır. Sonuçta, çocuğunuz aylarca süren bir aradan sonra yapılandırılmış bir grup ortamına girmektedir. Bazı çocuklar değişimi sevinçle kabul ederken, diğerleri uyum sağlamak için biraz daha fazla yardıma ihtiyaç duyabilir. Yeni okul yılı başlamadan önce çocuğun okula gitmesi ve sınıfını görmesi daha iyi adapte olmasını sağlayabilir, böylece ilk günlerinde kendilerini daha rahat hissedebilirler.

Okul öncesi yapılması gereken kontrollerin belki de en önemlisi görme ve işitmenin değerlendirilmesidir. Görme ve işitme problemi olan çocuklar potansiyeli olsa bile derslerinde başarısız olabilirler. Bunun sonucunda okula karşı ilgisizlik ve okula gitmeme isteği olabilir. Kolaylıkla yapılacak iki muayene ile tüm bu sorunların önüne geçilebilir.

Görme ve işitmenin yanında diş problemleri de çocuklarda öğrenmeyi ve derslere karşı ilgiyi azaltabilir. Okul öncesi mutlaka diş muayenesi de yaptırılmalı, dişlerin düzenli fırçalanmasına özen gösterilmelidir.

Çocuklar okula başladıklarında ilk defa bu kadar kalabalık ortama girecekleri için enfeksiyon hastalıkları sık görülmekte ve yayılması kolay olmaktadır. Bu yüzden Sağlık Bakanlığı’nın rutin aşı takviminde olan aşılar eksiksiz uygulanmalı; astım, diyabet, kalp hastalığı gibi kronik hastalığı olan çocuklara mevsimsel grip aşısı yapılmalıdır.

Çocuklarda zeka gelişimini etkileyen demir değeri, okul öncesi dönemde kontrol edilmeli ve eksiklik durumunda tedavi planlanmalıdır. Beyin fonksiyonlarının doğru çalışması ve büyüme gelişme için gerekli olan başlıca D vitamini, B12, çinko gibi vitamin ve minerallerin düzeyine bakılmalıdır. Tam idrar tahlili ve dışkıda parazit gibi incelemeler yapılmalı, kan kolesterol düzeyleri kontrol edilmeli ve tansiyon ölçümü yapılmalıdır. Tansiyon önemsiz gibi görünse de çocukluk çağında görülebilmektedir.

Okul döneminde bağışıklığı güçlendirmek için sağlıklı ve dengeli beslenme önemlidir. Güne mutlaka kahvaltı öğünü ile başlanmalı, paketli gıdalardan uzak durulmalı, gün içerisinde kuru ve taze meyve, özellikle probiyotik içeren yoğurt, kefir gibi süt ürünleri tüketilmelidir. Beslenmede protein, yağ, karbonhidrat dengesi yaşına uygun olarak ayarlanmalı, gün içerisinde yeterli miktarda su alınmalı, asitli içecek ve hazır meyve sularından uzak durulmalıdır.  

Uyku günlük işlevlerin yerine getirilmesi için gerekli olmakla beraber gelişimin her döneminde çok önemli rol oynamaktadır. Yetersiz ve kalitesiz uyku gün içi uykulu hissetmeye neden olur, öğrenme, hafıza, dikkat üzerine olumsuz etki eder. 3-5 yaş çocukların günde 10-12 saat, 6-13 yaş çocukların günde 9-11 saat uyuması gerekmektedir.

Enfeksiyonları önlemenin en önemli kriteri hijyen kurallarına uymaktır. Enfeksiyonların büyük çoğunluğu çocukların ellerini ve kirli materyalleri ağızlarına götürdükleri için olur. Bu nedenle çocuğa yemekten önce ve sonra, tuvaletten çıkarken ellerini en az 20 saniye süre ile su ve sabun ile yıkaması öğretilmelidir. Kişisel hijyene dikkat edilmeli, hasta olan çocuklar okula gönderilmemelidir.